İlkin Qarayev: "Kiçik sahibkarların vergi yükü azaldılmalıdır"

Türkiyə hökuməti mikro və kiçik sahibkarları gəlir vergisindən azad etməyi planlaşdırır. Hazırda Türkiyədə 850 min mikro və kiçik sahibkar var. Hökumətdə hesab edirlər ki, gəlir vergisindən azad etməklə kiçik sahibkarların maliyyə yükünü azaltmış olacaqlar.

Vergidən azadetmə ilə bərabər mikro və kiçik sahibkarlardan vergi hesabatları da tələb edilməyəcək.

Bəs, Azərbaycanda da mikro və kiçik sahibkarları vergidən azad edilməsi, yaxud vergi yükünün azaldılması lazımdırmı?

Kiçik və Orta Müəssisələrin İnkişafına Yardım Mərkəzi İctimai Birliyinin rəhbəri İlkin Qarayev Sfera.az-a açlıqlamasında bildirdi ki, Türkiyədə nəzərdə tutulan güzəşt tam vergidən azadetmə yox, bir vergi növündən azadetmədir. İ.Qarayev dedi ki, Türkiyədə kiçik sahibkarlar gəlir vergisi ilə yanaşı həm də əlavə dəyər vergisi (ƏDV) ödəyicisidirlər.

Onun fikrincə, Azərbaycanda da mikro və kiçik sahibkarların vergi yükünün azaldılması məqsədə uyğundur. O qeyd etdi ki, kiçik sahibklar sədə vergi mexanizmindən istifadə etsələr daha yaxşı olardı.

İ.Qarayev söylədi ki, kiçik sahibkarların bəziləri sadələşdirilmiş, bəziləri gəlir vergisi ödəyicisidir və həmin sahibkarlar bu cür vergilərin hesablanmasında çətinliklə üzləşirlər. Kiçik sahibkarların hamısının maliyyə savadının yetəri qədər olmadığını deyən İ.Qarayev gəlir vergisi ilə müqayisədə dövriyyə vergisini hesablamağın asan olduğunu bildirdi: "Azərbaycanda bəzi fərdi sahibkarlar ƏDV, eyni zamanda gəlir vergisi ödəyicisidirlər. Burada gəlir vergisinin ləğv edilməsi, yalnız ƏDV-nin saxlanılması yaxşı olardı. Məsələn, Çində bu təcrübədən istifadə edilib və nəticələr yaxşı olub. Çinin bəzi regionlarının inkişafı üçün kiçik və orta sahibkarlardan yalnız ƏDV alınıb. ƏDV ödəyən sahibkar başqa vergilərdən azad idi. Bu güzəştdən sonra Çinin həmin regionlarında sahibkarlığın inkişafına təkan oldu.

Buna görə də Azərbaycanda da iki vergi ödəyən kiçik sahibkarların yalnız dövriyyə vergisi ödəməsi daha əlverişlidir. Yalnız sadələşdirilmiş və ya gəlir (mənfəət) vergisinin ödəyicisi olan mikro və kiçik sahibkarların isə vergidən müəyyən müddətə azad edilməsi məsələsini də öyrənmək lazımdır”.

İ.Qarayaver söylədi ki, mikro və kiçik sahibkarların əksəriyyəti hesabat verməkdə çətinlik çəkir və bu səbəbdən onlara bu məsələdə də güzəştlər olmalıdır: "Mikro və kiçik sahibkarlar hesabat verən zaman, vergi məbləğinin hesablanması zamanı səhvlərə yol verirlər. Bu cür səhvlərdən yayınmaq üçün kiçik sahibkarların bəziləri verginin hesablanması və ya hesabatın verilməsi üçün digər şəxslərin xidmətindən istifadə edir ki, bu da əlavə xərclər yaradır. Hesabatların sadələşdirilməsi və ya verilməməsi daha yaxşı olardı”.