Rasim Həsənov: "Mən tərəfdarıyam ki, Qarabağın bərpasına daha çox dünyada tanınan xarici şirkətlər dəvət edilsin"

İşğaldan azad edilən ərazilərin bərpası, burada iqtisadi fəaliyyətin təmin edilməsi məqsədilə böyük maliyyə vəsaitlərinə, irihəmcli investisiyalara ehtiyac olacaq. Bu qədər vəsaitin yalnız dövlətin imkanları hesabına təmin edilməsi real deyil. Neft qiymətlərinin əlverişli olmadığı indiki şəraitdə tələb olunan vəsaitin dövlət büdcəsinin, yaxud Dövlət Neft Fondunun vəsaitləri hesabına maliyyələşdirilməsi ehtimalı azdır.

Bəs, belə olan vəziyyətdə maliyyə vəsaiti hansı qaynaqlar hesabına təmin edilməlidir?

Sfera.az xatırladır ki, bununla bağlı müxtəlif təkliflər səsləndirilir. Həmin təkliflər arasında dövlətin borclanmaya getməsi, öz maliyyə resurslarından istifadə etməsi, investisiyanın təşviq edilməsi və s. kimi variantlar var.

Qeyd edək ki, işğaldan azad olunan ərazilərin bərpası üçün sosial-iqtisadi konsepsiya hazırlanıb. Hazırda sənəd müzakirə mərhələsindədir və müzakirələrdən sonrakı yekun variant hökumətə təqdim ediləcək.

Bununla bağlı məlumatı İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov mətbuata açıqlamasında bildirib. Nazir qeyd edib ki, Prezident İlham Əliyevin tapşırığı ilə aidiyyatı qurumlar, o cümlədən İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən sosial-iqtisadi konsepsiya hazırlanıb: "Həmin konsepsiyaya uyğun olaraq planlaşdırmada əsas tutulan sahələr, şəhərsalma və ərazi qurulması ilə bağlı olan məsələlərdə təbii ki, zəruri hüquqi-iqtisadi-maliyyə güzəştləri və təşviqlər sistemi nəzərdə tutulur”.

İqtisad elmləri doktoru, professor Rasim Həsənov hesab edir ki, işğaldan azad edilən ərazilərin bərpası, burada iqtisadi fəaliyyətin təmin edilməsi məqsədilə hökumət müxtəlif maliyyə mənbələrindən və imkanlardan istifadə etməlidir.

İqtisadçı-ekspertin fikrincə, bu məqsədlə borclanmadan da istifadə oluna bilər. "Borclanma iqtisadi fəaliyyətdə əsrlərlə sınaqdan keçirilmiş ənənəvi üsuldur. Bəzi iqtisadi problemləri zamanında həll etmək üçün borclanmadan istifadə etmək olar”, - deyən R.Həsənov borc cəlb etmək üçün daxili mənbələrdən istifadə edilməsi imkanlarının da mümkün olduğunu düşünür.

Amma o bu məsələyə görə daxili borclanmaya ciddi önəm verilməsinin tərəfdarı deyil. Onun fikrincə, daxili borclanmadan sərbəst və liberal şəraitdə istifadə etmək olar: "Kimlər istərsə ki, bu məsələyə könüllü şəkildə qoşulsun, onlara imkan yaratmaq lazımdır. Ancaq daxili borclanmanı əsas maliyyələşdirmə vasitəsinə çevrilməsinin tərəfdarı deyiləm, mən bunu düzgün yol hesab etmirəm. İndiki zamanda kütləvi çəkildə istiqraz buraxmaqla daxildən borc cəlb edilməsinə ehtiyac yoxdur. Bundansa, dövlətin öz resurslarından istifadə etmək daha məqsədə müvafiqdir”.

R.Həsənov deyir ki, Qarabağın işğaldan azad edilən hissəsinin bərpa-yenidənqurulması və iqtisadi fəaliyyətin təmin edilməsi məsələsində nüanslar çoxdur: "Qarabağın yenidən dirçəldilməsi məsələsinə 2 aspektdən yanaşmaq lazımdır. Birincisi, əhalinin məskunlaşması və infrastrukturun qurulması məsələləridir. Bunu Azərbaycan dövləti etməlidir və bu məsələlərin həllində dövlət güzəştli kreditlər və s. hesabına vəsait cəlb edə bilər.

İkinci vacib məsələ iqtisadi fəaliyyətin təmin olunmasıdır. İqtisadi fəaliyyətin təmin olunmasını ərazidə güzəştli iqtisadi rejim yaradıb investorları cəlb etməklə həll edilməlidir. Mən tərəfdarıyam ki, Qarabağın bərpasına daha çox dünyada tanınan xarici şirkətlər dəvət edilsin. Qarabağın müəyyən hissəsində məqsədli zonalar, inkişaf mərkəzləri, yəni, texnoparklar, sənaye parkları kimi mərkəzlər yaratmaq yolu ilə xarici şirkətlərin investisiyalarını cəlb etmək lazımdır”.

İqtisadçı-ekspert söylədi ki, Azərbaycan dövlətinin özünün iqtisadi resirsları da güclüdür və yəqin ki, Qarabağın dirçəldilməsində həmin resurslardan da istifadə ediləcək. R.Həsənov əmindir ki, iqtisadi dirçəliş məsələsi nə qədər ağır məsələ olsa da dövlətin qətiyyəti, xalqın birliyi sayəsində qısa müddətdə həll olunacaq.

İşğaldan azad edilən regionun bərpasında, burada iqtisadi fəaliyyətin təmin edilməsində dövlət büdcəsinin də üzərinə yük düşəcəyini qeyd edən R.Həsənov bunun dövlət büdcəsinin təyinatına uyğun olduğunu bildirdi: "Dövlət büdcəsinin ümumi təyinatlarından biri də ondan ibarətdir ki, bu tipli məsələlərdə dövlət fəal iştirak etsin. Buna görə də bərpa-yenidənqurma işlərində büdcənin üzərinə yük düşməsində problem yoxdur. Büdcənin müzakirəsində gecikmə var. Hamı da bilir ki, gecikmə məhz Qarabağın işğaldan azad edilməsindən sonra yaranan yeni şəraitlə bağlıdır. Hökumət hansısa məsələlərin həllini ən yaxın dövrdə planlamağa çalışır və burda da dövlətin ehtiyatlarından səmərəli şəkildə istifadə edilə bilər”.

Yazı ilə bu linkdən də tanış olmaq mümkündür:

https://sfera.az/qarabagin-berpasi-ucun-vesait-nece-celb-edilmelidir-ekspert-muxtelif-menbelerden-istifadeni-teklif-edir/